Toxic positivity: Θετική σκέψη με το ζόρι γίνεται;



Είναι γεγονός ότι η θετική ψυχολογία άλλαξε τα δεδομένα στη παγκόσμια ψυχολογία. Τα τελευταία χρόνια έχει ενταχθεί στα πανεπιστημιακά προγράμματα κι έχει ως στόχο όχι να διορθώσει «το κακό» όπως παλαιότερες θεωρίες αλλά να επικεντρωθεί στο καλό και να αναπτύξει τις αρετές που θα βοηθήσουν τον άνθρωπο να κατακτήσει την ευτυχία. Κύριο μέλημα της η καλή διάθεση και η προσωπική ευεξία. Τ0 «Σκέψου θετικά, για να προσελκύσεις θετικά αποτελέσματα» αυτό ήταν το μότο πολλών εμπνευστών της. « Σχεδίασε την τέλεια μέρα και η μέρα θα είναι τέλεια». Η θεωρία ακούγεται δελεαστική κι έτσι όλοι μπήκαμε στη διαδικασία να κάνουμε θετικές σκέψεις, να εστιάζουμε στο καλό , να ξεκινάμε τη μέρα με χαμόγελο, #positivevibesonly γράψαμε στα social media! Έλα όμως που δεν προσελκύσαμε θετικά αποτελέσματα! Κάτι κάναμε λάθος; Δεν μας άκουσε το σύμπαν; Δεν ισχύει για εμάς ο νόμος της έλξης;


Πριν απογοητευτούμε τον εαυτό μας να βάλουμε τα πράγματα σε τάξη!
Ο αρνητισμός, η μιζέρια και η γκρίνια δε βοήθησαν ποτέ κανέναν! Και όντως η θετική σκέψη είναι ένας καλός σύμμαχος για να ανταπεξέλθουμε στις δυσκολίες της καθημερινότητας. Αυτό όμως δε σημαίνει πως μπορούμε να σκεφτόμαστε πάντα θετικά ότι και να μας συμβαίνει!

Η θετική σκέψη προϋποθέτει θετικά συναισθήματα! Χαρά, τρυφερότητα, αγάπη , ευγνωμοσύνη. Αντίθετα όταν μας μας κατακλύζουν αρνητικά συναισθήματα, πόνος , θλίψη, θυμός δε μπορούμε να κάνουμε θετικές σκέψεις και είναι φυσικό και ανθρώπινο! Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να καταπιέζουμε τα συναισθήματα μας γιατί θα μας βγει σε κακό! Καλό είναι να εκφράζουμε αυτό που νιώθουμε ακόμα κι αν είναι αρνητικό για να μη συσσωρεύουμε μέσα μας καταπιεσμένα αισθήματα. Η λύπη, ο πόνος, το πένθος ο θύμος είναι κι αυτά συναισθήματα και δεν πρέπει να τα αποφεύγουμε με κάθε τρόπο. Αντίθετα, για να τα ξεπεράσουμε πρέπει πρώτα να τα αποδεχθούμε και να μη φοβηθούμε να τα εκφράσουμε και να μάθουμε από αυτά.

Μήπως η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση; 
Είναι πολύ λογικό και δικαιολογημένο να αισθανόμαστε αρνητικά συναισθήματα όταν βιώνουμε μια δύσκολη κατάσταση αρκεί να μη τα αφήσουμε να μας παρασύρουν σε μια μόνιμα αρνητική στάση. Αυτό που έρχεται να πει η θετική ψυχολογία είναι να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα σαν μια ευκαιρία να ανακαλύψουμε τις αρετές μας και να μη χάνουμε την ενέργεια μας για πράγματα που δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Να μη χάνουμε τη θετική οπτική μας ακόμα και στα δύσκολα! 

Θετική ψυχολογία και φιλοσοφία- στωικισμος
Έχω της αίσθηση ότι η θετική ψυχολογία έχει τις ρίζες της στη «στωική στάση» ζωής που λέει να αντιμετωπίζουμε τις συμφορές με στενός, γαλήνη, δεκτικότητα κι αν δε μπορούμε να αλλάξουμε αυτό που μας συμβαίνει να αλλάξουμε τη στάση μας και την αντίδραση μας απέναντι σε αυτό. Δε χρειάζεται απαραίτητα να βάζουμε θετικό ή αρνητικό πρόσιμο σε ότι μας συμβαίνει, αλλά να είμαστε σε θέση να υποδεχθούμε και να αποδεχθούμε την κάθε κατάσταση ως έχει, μαθαίνοντας μέσα από αυτή. Τόσο οι καλές όσο και οι κακές εμπειρίες έχουν να μας διδάξουν κάτι. Υιοθετώντας στη «στωική στάση» μαθαίνουμε από τις αντιξοότητες, μειώνουμε τα αρνητικά συναισθήματα και καλλιεργούμε θετικά συναισθήματα. Ανακαλύπτουμε την αξία της υπομονής, της γαλήνης και της δεκτικότητας. Μαθαίνουμε να σκεφτόμαστε «θετικά» με έναν διαφορετικό τρόπο χωρίς να καταπιέζουμε τον εαυτό μας! Αυτό συμβαίνει πολύ φυσικά καλλιεργώντας τις αρετές μας χωρίς να χρειάζεται να αποφεύγουμε και να φοβόμαστε τον πόνο.
Εξασκώντας το τρόπο σκέψης σου και αναπτύσσοντας τις πνευματικές σου δυνάμεις θα καταλάβεις ότι μόνο εσύ μπορείς να κάνεις τον εαυτό σου ευτυχισμένο κι όχι «έτοιμα» πρωτόκολλα θετικής σκέψης!


Κλείνοντας, θα ήθελα να πω ότι είναι ουτοπικό να πιστεύουμε σε μια «τέλεια» ζωή χωρίς πόνο και αντιξοότητες γεμάτη μόνο θετικά συναισθήματα. Ωστόσο, μπορούμε να εκπαιδευτούμε σε μια πιο σωστή αντιμετώπιση των δυσκολιών από τη πλευρά μας βλέποντας το πρόβλημα σαν ευκαιρία να αναπτυχθούμε και να ανακαλύψουμε τις αρετές μας όσο δύσκολο κι αν φαντάζει. Η ψυχολογία βασίζεται στις αρχές τις φιλοσοφίας γι' αυτό αξίζει να μελετήσουμε τους αρχαίους φιλόσοφους για να διευρύνουμε τους ορίζοντες μας, να βελτιώσουμε τη ζωή μας και να σταματήσουμε να βλέπουμε τον κόσμο μόνο άσπρο ή μαύρο. Τέλος, θα ήθελα να παραθέσω ένα γνωμικό του Επίκτητου που για αποτελεί βάση τον στωικισμου αλλά και έμπνευση για την ανάπτυξη θετικής ψυχολογίας: «Παραχωρήστε μου τη γαλήνη να δεχθώ αυτό που δε μπορώ να αλλάξω, τη γενναιότητα να αλλάξω αυτό που πράγματι μπορώ, και τη σοφία για να εδραιώσω τη διαφορά». 

Αλαφάκη Μίκα
Φαρμακοποιός

Σχόλια